Ίλιγγος και ζάλη
Το σύμπτωμα του ιλίγγου δημιουργεί πάντα αγωνία και φόβο στον ασθενή, αλλά πολύ σπάνια αφορά σε κάτι πολύ σοβαρό.
Πρόκειται για μια αίσθηση κίνησης είτε του σώματος είτε του περιβάλλοντος (‘σαν να γυρίζει το δωμάτιο’) ή μια αίσθηση αστάθειας. Εμφανίζεται πιο συχνά όταν το κεφάλι αλλάζει θέση (ίλιγγος θέσεως), όπως μόλις ξαπλώσουμε ή μόλις σηκωθούμε από το κρεββάτι ή όταν αλλάξουμε πλευρό ή απλά με κάποιο σκύψιμο – απότομη κίνηση. Υπάρχει περίπτωση, όμως, να είναι σύμπτωμα μιας πιο σοβαρής πάθησης του εγκεφάλου, όπως ενός αγγειακού επεισοδίου, σκλήρυνσης κατά πλάκας (ίλιγγος κεντρικής αιτιολογίας) ή κάποιας πάθησης του λαβύρινθου. Γι’ αυτό το λόγο, η σωστή διάγνωση είναι πολύ σημαντική.
Η πιο συχνή μορφή ιλίγγου είναι ο ίλιγγος θέσεως. Έχει βρεθεί οτι οφείλεται στην μετατόπιση κάποιων κρυσταλλικών αλάτων μέσα στο παχύρευστο υγρό που βρίσκεται στους ημικύκλιους σωλήνες του λαβυρίνθου. Η κίνηση αυτή των κρυστάλλων, την ώρα που αλλάζει θέση το κεφάλι, δημιουργεί την εσφαλμένη αίσθηση κίνησης, αστάθειας και ιλίγγου. Μια άλλη μορφή περιφερικού ιλίγγου είναι ο αυχενικός ίλιγγος. Έχει βρεθεί ότι οι αυχενικοί μύες έχουν πολυάριθμους αισθητήρες τάσης, που δίνουν στο σύστημα διατήρησης της ισορροπίας (λαβύρινθος, παρεγκεφαλίδα και εγκεφαλικά κέντρα) συνεχώς πληροφορίες σχετικά με την θέση του σώματος στον χώρο, καθώς και με την αλλαγή της θέσης του. Έτσι όταν υπάρχει μια δυσλειτουργία των αρθρώσεων του αυχένα ή της τάσης των μυϊκών του ομάδων, οι πληροφορίες αυτές διαστρευλώνονται ή είναι διαφορετικές ανάμεσα στις δύο πλευρές του σώματος, με αποτέλεσμα το σύστημα να ‘μπερδεύεται’ και να δημιουργείται το σύμπτωμα του ιλίγγου.
Γενικά, στον περιφερικό ίλιγγο (ίλιγγος θέσεως-αυχενικός ίλιγγος) η χειροπρακτική θεραπεία έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση, οι ανατάξεις των αυχενικών σπονδύλων, η χαλάρωση των αυχενικών μυϊκών ομάδων και οι ειδικές τεχνικές επανεκπαίδευσης της ιδιοδεκτικότητας και της ισορροπίας (αποκατάσταση οπτικο-αιθουσαίου συστήματος), αποτελούν τη βάση της θεραπευτικής προσέγισης. Ειδικά στον ίλιγγο θέσεως, μπορεί να χρειαστεί να γίνει και ένας ειδικός χειρισμός (χειρισμός Epley), για την επανατοποθέτηση των μετακινημένων κρυστάλλων, από τους ημικύκλιους σωλήνες πίσω στη θέση τους, ώστε να μην κινούνται πλέον και να μην προκαλούν έτσι ίλιγγο.