Δισκοπάθεια – Δισκοκήλη
Έχει βρεθεί οτι οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι που υπάρχουν ανάμεσα στους σπονδύλους ευθύνονται σε ένα μεγάλο βαθμό για την εμφάνιση πολλών επώδυνων συνδρομών της σπονδυλικής στήλης. Κι αυτό διότι δέχονται πολλές μηχανικές φορτίσεις και είναι επιρεπείς σε φθορές και παραμορφώσεις.
Κάθε δίσκος αποτελείται από ένα:
- Περιφερικό ινώδη δακτύλιο, και ένα
- Κεντρικό παχύρευστο, πηκτοειδή πυρήνα.
Ο περιφερικός δακτύλιος προσφέρει σταθερότητα στο σχήμα και την μορφή του δίσκου, ενώ ο σχετικά πιο εύκαπτος πυρήνας προσφέρει την απαιτούμενη πλαστικότητα στις διάφορες κινήσεις των σπονδύλων. Ο περιφερικός δακτύλιος είναι γεμάτος αλγοϋποδοχείς (νευρικούς υποδοχείς πόνου) και γι’ αυτό οι αυξημένες καταπονήσεις του, οδηγούν σε εμφάνιση πόνου. 
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες δισκοπάθειας:
- Η δισκοκήλη, και η
- Εκφυλιστική δισκοπάθεια
Στην πρώτη περίπτωση έχουμε μια μηχανική παραμόρφωση του δίσκου, ενώ στη δεύτερη περίπτωση έχουμε μια αλλοίωση της φυσιολογικής του δομής και ακαιρεότητάς του.
Τα στάδια της δισκοπάθειας συνοψίζονται στη διπλανή εικόνα.
Στην αρχή εμφανίζονται ρηγματώσεις στις ίνες του περιφερικού δακτυλίου. Αυτό είναι αποτέλεσμα των μηχανικών καταπονήσεων που δέχεται ο δίσκος. Οι ίνες του περιφερικού δακτυλίου, που ρόλος τους είναι το να ανθίστανται τις δυνάμεις που εξασκούνται πάνω στον δίσκο, μπορεί να υποστούν μικρο-ρήξεις, όταν τεντωθούν ή πιεστούν υπερβολικά. Αυτό συμβαίνει σε άτομα νεαρής σχετικά ηλικίας, που σκύβουν ή/και σηκώνουν συχνά βάρη, με λάθος τρόπο. Κάθε φορά που συμβαίνει μια μικρή έστω ρήξη, εμφανίζεται ένας οξύς, συχνά καθηλωτικός πόνος, που ομως υποχωρεί μέσα σε λίγες μέρες. Τα επαναλαβανόμενα επεισόδια μικρο-ρήξεων του περιφερικού δίσκου οδηγούν σταδιακά στην δημιουργία μεγαλύτερων ρηγματώσεων ανάμεσα στις ίνες του δακτυλίου, πράγμα που καθιστά τον πρότερα σκληρό ινώδη δακτύλιο πιο αδύναμο και λιγότερο ικανό να επιτελέσει το ρόλο του. Στη φάση αυτή, κάθε φορά που γίνεται μια λάνθασμένη κίνηση, είναι δυνατόν να ‘διαφύγει’ ο πυρήνας ανάμεσα στις ρηγματώσεις του ινώδους δακτυλίου, μιας και δεν υπάρχει πλέον η υποστήριξη που θα παρείχαν οι ίνες του ινώδους δακτυλίου αν ήταν ακέραιες. Επέρχεται έτσι η δισκική αποδιοργάνωση (μετατόπιση - προβολή), που χαρακτηρίζεται από έντονο, καθηλωτικό πόνο και εμφάνιση πλάγιας ή και πρόσθιας παρέκλησης του σώματος (ανταλγική κάμψη-σκολίωση). Αυτό είναι ένα προστάδιο δισκοκήλης. Δισκοκήλη μπορεί να δημιουργηθεί με μια περεταίρω μετατόπιση του πυρήνα, πέραν των ορίων του δίσκου, μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα που βρίσκονται τα σπονδυλικά νεύρα. Όταν η κήλη φτάσει να πιέσει κάποιο νεύρο, τότε έχουμε ακόμα πιο έντονο πόνο, ανταλγική κάμψη, αλλά και εμφάνιση πόνου σε κάποιο άκρο, κατά μήκος της πορείας του νεύρου (βλ. Ισχιαλγία και Αυχενική Ριζίτιδα).
Με τα χρόνια, οι διαρκείς καταπονήσεις και φθορές των στοιχείων του δίσκου, οδηγούν στην εκφύλισή του, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φθορά, αφυδάτωσή και απώλεια του φυσιολογικού του πάχους. Στη φάση αυτή (εκφυλιστική δισκοπάθεια), ο δίσκος δεν στηρίζει σωστά τον σπόνδυλο, ούτε επιτρέπει την ομαλή κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης. Δεν υπάρχουν οι οξείς και έντονοι πόνοι που υπάρχουν στην περίπτωση της δισκοκήλης, υπάρχουν όμως πιο μόνιμες ενοχλήσεις καθώς και δυσκαμψία. Οι αλλοιώσεις του δίσκου συνοδεύονται και από εκφυλισιτκές αλλοιώσεις των σπονδύλων, κατάσταση γνωστή ως σπονδυλαθρίτιδα.
Για την υγεία των δίσκων οφείλουμε να:
- Γυμναζόμαστε σωστά
- Αποφεύγουμε λάθος κινήσεις, ιδίως σκυψίματα και βάρη
- Καθόμαστε σωστά
- Κοιμόμαστε επαρκώς
- Πίνουμε πολύ νερό
- Τρώμε τροφές που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση
- Αποφεύγουμε την πολύωρη καθιστή θέση και γενικά την αδράνεια και την καθιστική ζωή
Παθήσεις